Over Thijsses Nederland

Jacobus Pieter Thijsse werd op 25 juli 1865 in Maastricht geboren. In zijn jeugd woonde hij in Grave en in Woerden. Thijsse ging naar de kweekschool in Amsterdam. Na afronding van zijn opleiding ging hij in 1883 hij lesgeven op een school in Amsterdam. Hij studeerde nog verder en haalde aanvullende akten. In 1891 kon hij daarom hoofd van een school op Texel worden. Het verblijf op Texel - alhoewel slechts twee en een half jaar - markeerde het begin van een tweede carrière, die van natuurliefhebber, natuuronderzoeker en bovenal natuurbeschrijver. Het zou ondere landere eiden tot een reeks bijzondere Verkade-albums over de Nederlandse natuur en het Nederlandse landschap.

Het was op Texel dat Thijsse - samen met zijn leerlingen!- uitvoerig de natuur en vooral het vogelleven ging bestuderen. Toen hij in 1893 terugkeerde in Amsterdam - vooral gedreven door de heimwee van zijn vrouw -, leerde hij Eli Heimans kennen. Met Heimans schreef hij een aantal populaire werken over de natuur. Eveneens met Heimans richtte Thijsse in 1896 het tijdschrift De Levende Natuur op.

De naam van Thijsse is onverbrekelijk verbonden met het Naardermeer. In 1904 vatte de gemeente Amsterdam het plan op om het Naardermeer als vuilstortplaats te gebruiken. Thijsse zocht naar wegen om dit plan te verijdelen. Dit leidde tot de gedachte om een vereniging, de Vereeniging tot Behoud van Natuurmonumenten, op te richten. Het plan was dat deze vereniging het Naardermeer zou opkopen en zo zou behoeden voor de ondergang. Alhoewel het plan voor de vuilstort niet door ging, volhardde Thijsse: de vereniging werd (in 1905) opgericht en het Naardermeer werd aangekocht. Het Naardermeer zou in 1912 door Thijsse vereeuwigd worden in het gelijknamige Verkade album. Bij het grote publiek werd Thijsse bekend door deze Verkade albums. Hij schreef er totaal achttien: het eerste verschijnt in 1906 en het laatste in 1938.

Thijsse - voor vrienden Co - was een beminnelijk mens, een bruggenbouwer zouden we nu zeggen. Zeker niet iemand die de confrontatie zocht. Hij was ook bestuurslid van vele organisaties en instellingen. Hoewel hij geen wetenschappelijk opleiding had genoten, werd hij in wetenschappelijke kring wel gerespecteerd. Dit blijkt ook uit de toekenning van een eredoctoraat in 1922 met professor Stomps als promotor. Stomps noemde Thijsse's boek Omgang met planten uit 1909 een soort proefschrift. Het is ook daarom dat Thijsse nadien de titel Dr voert. Thijsse overleed op 8 januari 1945 in Overveen. Zijn medebestuurslid van de Vereeniging tot Behoud van Natuurmonumenten, Van Tienhoven, maakte een barre, winterse tocht vanuit Amsterdam op een fiets met houten banden om bij de begrafenis in Bloemendaal te kunnen zijn.

 

Laatste wijziging

6 oktober 2017

Terzijde

Thijsse in Thijsse's hof, 1927

Thijsse in Thijss's hof, 1927.
Foto uit 'De roep der velden'.

Zie ook

— Het 'levensbericht' dat Thijsse zelf schreef, als bijdrage aan het boek De roep der velden uit 1927 van de legendarische uiteverij Schoonderbeek.

Download 'Iets uit mijn leven' [pdf, 0.2 MB, opent in nieuw venster]